برای یافتن پاسخ به سوالاتی پیرامون اخلاق و مکارم اخلاقی که می‌توان گفت "گمشده بشر امروز" است از محضر حضرت ابوتراب امام علی(ع) بهره می‌بریم و پای درس ایشان پاسخ این پرسش‌ها را می‌جوییم.
امام علی(ع) در سفارشی برای به دست آوردن مکارم اخلاق می‌فرمایند: "بر شما باد به تحصیل مکارم اخلاق، که آن، مایه رفعت و سربلندی است؛ و دوری کنید از خوی‌های پست، که آن، انسان‌های شریف را پست می‏‌کند و مجد و بزرگواری را از بین می‏‌برد1".
از ایشان درباره مکارم الاخلاق سوال شد، فرمودند: " گذشت از کسی که به تو ظلم کرده، رابطه با کسی که با تو قطع رابطه کرده، عطا به آن کس که از تو دریغ داشته است و گفتن حق اگر چه بر ضد خودت باشد2".
آن حضرت همچنین فرمودند: "در راه کسب مکارم اخلاق پشتکار و پایداری ورزید3".
در پای درس مولای متقیان از بهترین مکارم اخلاق سوال می‌کنیم، ایشان می‌فرمایند: "بهترین مکارم اخلاق، ایثار است4".
اسوه و الگوی اخلاقی ما همچنین فرمودند: "بهترین مکارم اخلاق، گذشت توانا (از انتقام) است و بخشش کسی که خود نیازمند است5".
امام علی(ع) درباره نسبت تقوا با اخلاق دارد نیز می‌فرمایند: "تقوا رییس اخلاق است6".
ایشان در جایی دیگر فرمودند: "اگر هم به بهشت امید (و باور) نمی‌داشتیم و از دوزخ نمی‌هراسیدیم و پاداش و کیفری در میان نمی‌بود باز شایسته بود که در طلب مکارم اخلاق برآییم، زیرا که راه موفقیت و پیروزی در تحصیل مکارم اخلاق است7".

منابع:
1- بحارالأنوار: 78 / 53 / 89 منتخب میزان الحکمة: 184
2- نهج الفصاحه، ح 781
3- غرر الحکم: 4712 منتخب میزان‌الحکمة: 184
4- غرر الحکم: 4953 منتخب میزان‌الحکمة: 184
5- غررالحکم: 3165 منتخب میزان‌الحکمة: 184
6- نهج البلاغة: الحکمة 410 منتخب میزان‌الحکمة: 60
7- التوحید، ص 63